Veri Milliyetçiliği: Paypal’ın Türkiye’den Çekilmesi

0
2808

İnternet’te ufak tefek alışveriş yapmaya başlayanlar, yada internet üzerinden bankacılık işlemleri yapanlar, e-ticaretle uğraşanlar kısacası interneti etkin olarak kullanan hemen hemen herkes bi yerde duymuştur Paypal kelimesini. Sıradan kullanıcının  çok gözüne batmayan bu kelime, Paypal’ın 2016 haziranında Türkiye operasyonlarını durdurmasıyla sıkça karşımıza çıkmaya başladı. Peki paypal nedir, ne değildir? Paypal’ın Türkiye’den çekilmesi neden bu kadar konuşuldu? Ülkemiz için bunun önemi nedir? Gelin tüm bu soruların cevabını ve daha fazlasını birde burada irdeleyelim.

Paypal internet üzerinden çalışan online bir ödeme sistemidir. İnternet üzerinden kredi kartı bilgilerinizi paylaşmadan güvenli alışveriş yapmanızı yada istenilen kişiye sadece e-posta adresinizi kullanarak para göndermenizi sağlamaktadır. Büyük ölçekli bilinen internet sitelerinden alışveriş yaparken bir güven problemi yaşamasak ta, diğer alternatif siteleri kullanırken bir tereddüt yaşanıyor. Bu gibi durumlarda para alışverişini paypal aracılığıyla yapmak bu tereddüttü ortadan kaldırmaya yardımcı oluyor. Aynı zamanda dünya genelinde kabul görmüş bir sistem olduğu için, ülke ve para birimi fark etmeksizin ödeme alıp vermenizi, küresel ölçekte alışveriş yapabilmenizi sağlayabilen bir sistemdir. Peki bunun Türkiye için önemi ve değeri nedir?

Paypal’ın ülkeden çekilişi aslına bakılırsa Türkiye için gerçekten kritik bir durum. Çünkü Paypal’la çalışırsanız satış yaptığınızda paranızı hemen çekebilirsiniz. Diğer durumlarda ise kredi kartı yada bankalar aracılığıyla yaptığınız alışverişte, banka satıştan gelen paranızı 40 gün süre ile bekletir. Yani 40 günlük cironuz her zaman bankada beklemek zorunda. Bunun ne anlama geldiğini bir düşünürsek, bu sizin bir işe normalin çok üstünde bir sermaye ile başlamanız gerektiği anlamına geliyor. Yani özellikle ülkemizde daha da zor olan girişimcilik serüveninizde eşik daha da yükseliyor. Paypal ise bir bankadan daha yüksek komisyon alarak riski tüm müşterilere paylaştırarak paranı içeride tutmaz, dilediğin zaman çekmene olanak tanır. Bu belki büyük ölçekli firmalar için önemli olmayabilir ancak orta ve küçük ölçekli firmalar ve yeni girişimciler için çok değerli bir nokta. Peki ekonomik geleceği büyük ölçüde ihracatın geleceğine bağlı olan Türkiye, bir girişimci ordusunun ve hatta ardından gelecek yeni serüven avcılarının üstüne buz gibi soğuk su dökerken ne yaptığının farkında mı? Siz belki şuan bu kadar abartmaya gerek yok başka ödeme sistemleri de var onları kullanırız diye içinizden geçiriyor olabilirsiniz ama durum o kadar basit değil. Evet başka ödeme sistemleri de var ve ihracat gibi bir derdiniz yoksa yurt içinde çalışıyorsanız onları da kullanabilirsiniz. Ancak Paypal kadar global bir sistem, küresel ölçekte kabul görmüş, Paypal’a rakip gösterilebilecek bir başka yöntem maalesef ki yok. Paypal’ın Türkiye’den çekilmesi tüm bu durum göz önüne alınırsa, bu ülkede mucizevi bir şey yapmaya çalışan, ihracat yapmaya çalışan tüm orta ve küçük ölçekli ihracatçıların dengesini bozmuştur. Peki Türkiye bunu bile bile neden yaptı?

Hikaye aslında Google’ın Türkiye’de yaptığı işin faturasını İrlanda’da kesmesiyle başlayan tartışmaya benziyor. Türkiye kendi vatandaşlarının verilerinin kendi topraklarında saklanmasını yurt dışına çıkarılmamasını istiyor. Talep kulağa mantıklı geliyor. Çünkü dünyada hızla artan bir veri milliyetçiliği hadisesi var. Ülkeler kendi vatandaşlarının veri hareketlerini daha yakından takip etmek ve güvenliği sağlamak için düzenlemeler yapıp duruyor. Bu konuda acı tecrübeler edinen hatta 50 milyona yakın vatandaşının kimlik bilgilerini çaldıran Türkiye artık daha dikkatli davranmak istiyor. Bu yalnızca Türkiye’ye özgü bir durum değil başta Rusya olmak üzere bir çok gelişmiş ülke vatandaşlarının verilerinin yurt dışına çıkarılmaması konusunda yasal ve fiili düzenlemeler yapıyor. Paypal’da bu düzenlemelere uygun şekilde yatırımlar yaparak hizmete devam ediyor. Peki o ülkelerde olan şey Türkiye’de neden olmadı? Neden o ülkelerde Paypal hizmete devam ederken Türkiye’nin taleplerini karşılamak yerine çekilmeyi tercih etti? Türkiye o ülkelerden fazla olarak ne istedi? Bu konuda resmi bir açıklama olmasa da söyletiler diğer ülkelerden farklı olarak Türkiye vatandaşlarına ait işlemlerinde ülke içinde yapılmasını istiyor. Benzer ülkelerde veriler o ülke içinde tutulurken işlem yapılacağı sırada veri Paypal merkezine gidip alışveriş işlemi gerçekleştiriliyor. Böylece veri yurt içinde tutulurken işlem ana sunucularda gerçekleştiriliyor. Türkiye ise hem verinin hem işlemlerin yurt içinde halledilmesini talep ediyor. Yani Türkiye Paypal’dan Türklere özgü bir Paypal daha kurmasını istiyor. Durum bu olunca diğer ülkelerde kalan Paypal Türkiye’den çekiliyor.

Öncelikle şunu belirtelim veri gizliliği konusunda Rusya, Çin, Almanya ve dünyanın pek çok ülkesinde yasal düzenlemeler sıkı tedbirler alınıyor. Acı tecrübelerden sonra duruma daha hakim olmaya çalışan Türkiye’nin talebinde bir gariplik yok. Gariplik bu durumun Türkiye ekonomisi ve elektronik ihracat sektörü üzerindeki etkilerin yeterince değerlendirilmeden yapılmasında. Bir anda kapatılan sistemin yerine tatmin edici bir alternatif koyamıyorsanız alternatif planlar uygulamanız gerekir. Ayrıca Paypal’ı gözden çıkarıp yerli bir ödeme sistemi kurdurmaya çalışsanız yada Paypal’a Türklere özgü bir Paypal daha yaptırsanız dahi bunun Türk firmalarının işlem maliyetini arttıracak bir önlem olduğu açıktır. Peki bu durumda bizim firmalarımız artan işlem maliyetleriyle dünyadaki rakipleri ile yarışabilecekler mi?

Şu bir gerçek vatandaşlarının verilerini korumaya çalışan Türkiye’ye kimse haksız diyemez. Şu da bir gerçek ki özellikle elektronik ihracat yapan firmalarımızın Paypal’a ihtiyacı var. Paypal yerine yerli bir sistem kurmanın çok gerçekçi ve işlevsel bir yanı da gözükmüyor. Gönül ister ki olsun. Ancak şu durum iki ucu boklu değnek misali gibi. Umarız ki bir orta yol bulunur ve hem işletmelerimiz hemde Paypal kullanan insanlarımız veri güvenliği de sağlanmış bir şekilde sistemi kullanmaya devam eder…

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]

Bir yorum bırakın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.